Mostrando entradas con la etiqueta morales. Mostrar todas las entradas
Mostrando entradas con la etiqueta morales. Mostrar todas las entradas

Pièces morales et religieuses.

Pièces morales et religieuses.


Index:

I, Senher dieus, que fezist Adam,

II, Vers dieus, el vostre nom e de sancta Maria

III, Patz passien ven del senhor

IV, Razos es e mezura,

V, Ben volgra, s' esser pogues,

VI, Verges, en bon' hora

VII, Dieus, vera vida, verays,

VIII, Ja hom pres ni dezeretatz

IX, Pus lo dous temps ve jogan e rizen,

X, Lo pair' e 'l filh e 'l sant espirital

XI, Mantas vetz sui enqueritz

XII, Nueg e jorn suy en pensamen

XIII, Oi! Maire, filla de dieu,

XIV, Un decret fauc drechurier,

XV, Vera vergena Maria,

XVI, Dels quatre caps que a la cros

XVII, Ihesum Crist, nostre Salvaire,

XVIII, Ben es adreigz E sap qu' es alegranza,

XIX, Sirvens suy avutz et arlotz,

XX, Domna, dels angels regina

XXI, Be volria de la mellor

XXII, Cor ai e voluntat

XXIII, Luecx es qu' om si deu alegrar;

XXIV, Esperansa de totz ferms esperans

Pièces morales et religieuses.

Pièces morales et religieuses.


Index:

I, Senher dieus, que fezist Adam,

II, Vers dieus, el vostre nom e de sancta Maria

III, Patz passien ven del senhor

IV, Razos es e mezura,

V, Ben volgra, s' esser pogues,

VI, Verges, en bon' hora

VII, Dieus, vera vida, verays,

VIII, Ja hom pres ni dezeretatz

IX, Pus lo dous temps ve jogan e rizen,

X, Lo pair' e 'l filh e 'l sant espirital

XI, Mantas vetz sui enqueritz

XII, Nueg e jorn suy en pensamen

XIII, Oi! Maire, filla de dieu,

XIV, Un decret fauc drechurier,

XV, Vera vergena Maria,

XVI, Dels quatre caps que a la cros

XVII, Ihesum Crist, nostre Salvaire,

XVIII, Ben es adreigz E sap qu' es alegranza,

XIX, Sirvens suy avutz et arlotz,

XX, Domna, dels angels regina

XXI, Be volria de la mellor

XXII, Cor ai e voluntat

XXIII, Luecx es qu' om si deu alegrar;

XXIV, Esperansa de totz ferms esperans

Pièces morales et religieuses.

Raynouard, choix, poésies, troubadours, kindle

Pièces morales et religieuses.

Index:

I, Senher dieus, que fezist Adam,

II, Vers dieus, el vostre nom e de sancta Maria

III, Patz passien ven del senhor

IV, Razos es e mezura,

V, Ben volgra, s' esser pogues,

VI, Verges, en bon' hora

VII, Dieus, vera vida, verays,

VIII, Ja hom pres ni dezeretatz

IX, Pus lo dous temps ve jogan e rizen,

X, Lo pair' e 'l filh e 'l sant espirital

XI, Mantas vetz sui enqueritz

XII, Nueg e jorn suy en pensamen

XIII, Oi! Maire, filla de dieu,

XIV, Un decret fauc drechurier,

XV, Vera vergena Maria,

XVI, Dels quatre caps que a la cros

XVII, Ihesum Crist, nostre Salvaire,

XVIII, Ben es adreigz E sap qu' es alegranza,

XIX, Sirvens suy avutz et arlotz,

XX, Domna, dels angels regina

XXI, Be volria de la mellor

XXII, Cor ai e voluntat

XXIII, Luecx es qu' om si deu alegrar;

XXIV, Esperansa de totz ferms esperans



I.

Senher dieus, que fezist Adam,

Et assagiest la fe d' Abram,

E denhest penre carn e sanc

Per nos, tant fust humils e franc!

Pueis liuriest ton cors a martire,

Don mos cors en pessan m' albire

Que trop fesist d' umilitat

Segon ta auta poestat;

Dieus Ihum Crist, filh de Maria,

Senher, mostra m la drecha via,

E no y esgart los meus neletz,

E retorna m' als camis dretz.

Hueimais be s tanh qu' ieu me descobra,

Tant ai estat en mala obra!

Tost temps a me gran amareza,

E tenc mon cor en cobezeza;

Voluntiers ajustiey vas me

E non ges tot per bona fe;

Voluntiers amassey l' autrui

E non guardei ni qual ni cui,

E fui tost temps de malenconi,

E mantinc obra de demoni,

Quan me venc en cor que m partis

E que a tu ver dieu servis;

Peccatz m' azauta que me refresca,

Que m' es pus dos que mel ni bresca,

E retorna m' al recalieu

Que m' es salvatge et esquieu,

Tant me sobra peccatz mortals!

Si tu, vers dieus, doncx no m' en vals,

Tant es cozen lo mal que m toca

Que no 'l puesc comtar ab la boca,

Ni metje no m' en pot valer,

Si tu no m vals per ton plazer,

Glorios dieus, per ta merce

Dressa ta cara devan me,

E remira lo greu trebalh

C' aissi m tensona e m' assalh,

Que los mieus peccatz son per nombre, 

Per tal tem que la mort m' encombre, 

Qu' els mieus peccatz son massa trops, 

E 'l tieu coselh m' a mot gran obs. 

Gran merce te clam com hom vencut 

Que m' aiut, dieus, per ta vertut; 

Qu' en peccat soi natz e noiritz, 

Et en peccat ai tant dormitz 

C' apena vei la clara lutz 

Qu' el tieu sant esperit m' adutz;

En escur vauc com per tenebras;

Malautes sui pus que de febras,

En caitivier jac et en pena

E tenc al col tan gran cadena

Que tot soi pesseiatz e franhs,

Tan fort es dura e pezans!

Glorios dieus, senher del tro,

Si t plai, delieura m de preizo;

Ab gran dolor t' apel e crit,

Senher, no m metas en oblit;

Oblidat m' as per ma folhor

Car no t servi com a senhor,

E soi pus freg que neu ni glas,

Quan me parti del tieu solas;

Glorios dieus, dona m calor

E sen e forsa e vigor

E conoissensa e saber,

Qu' ieu te serva a ton plazer.

Senher dieus, fai ne de mon cor

De totas partz dins e defor,

De tota mala voluntat,

E d' erguelh e de malvestat,

E retorna m' al tieu servici,

E salva m' al jorn del juzizi;

Glorios dieus, tramet me lum

Que m get dels huels aquel mal fum,

Aisi que sian bels e clars,

Que no sian durs ni avars,

E reconosca 'ls tieus sendiers,

C' aissi son plas e drechuriers;

Qu' ieu res no vei ni sai on so,

Ans prenc lo mal e lais lo bo;

Senher dieus, garda m del camis

Que la mort troba tan mesquis,

E de lur gran desaventura

Dels enemicx, que es tan dura.

Dieus, perdona me en ma vida

Totz mos peccatz e ma falhida,

Ans que la mortz me sobrevenga,

Quan non poirai menar la lengua;

Car penedensa del adoncx

No val a l' arma quatre joncx;

Adjuda m, dieus, tost; no moticx,

Car tost mos mortals enemicx

N' aurian gaug senes acort,

Si m podiam liurar a mort.

Senher dieus, mot m' o tenc a tala,

Car ieu no truep genh ni escala

On te pogues venir denan,

Laisus on son li gaug e 'l san.

Dieus, tu que fist tan bel miracle,

Met me el tieu sant habitacle,

Car tot mon cor e m' esperansa

Es en la tua piatansa;

Car pus greu comte que d' arena

Port de pecat sus en l' esquena;

Qu' el mon no sai hom tan deslieure

Pogues totz mos pecatz escrieure;

Mas tu, senher vers dieus, que saps

Mos pessamens e totz mos abs,

A tu non puesc esser selat

Cal fui, cal soi, cal ai estat;

Tant ai peccat que no sai nombre;

Si anc fui fols, aras soi domde,

Car peccat m' a cubert e clors,

De totas parts me tenon mortz.

Dieu, dona m genh com en partisca,

Per so que t laus e que t grazisca,

Car tu yest, dieu dos, amoros

E senher dieu tot poderos.

Veray dieu, dressa tas aurelhas

Enten mos clams e mas querelhas;

Aissi t movrai tenson e guerra

De ginolhos, lo cap vas terra,

La mas juntas e 'l cap encli

Tan tro t prenda merce de mi;

E lavarai soven ma cara,

Per tal que sia fresqu' e clara,

Ab l' aigua cauda de la fon

Que nais del cors laisus el fron;

Car lagremas e plans e plors

So son a l' arma frutz e flors.

Senher dieus, en tu ai mos precx,

En esta cocha no m denecx;

Ja soi ieu tos parens carnals

E tos parens esperitals;

Ieu soi tos filhs e tu mos paire,

Lo mieu senher e 'l mieu salvaire;

Ieu soi tos filhs, tu mos parens,

Aias de mi bos chauzimens,

Car ieu soi ples de tot peccat

E tu, senher, d' umilitat;

Tu iest fort aut et ieu trop bas,

Car peccat m' a vencut e las.

Dels enemicx me garda, senher,

Que m volon dampnar e destrenher;

Ampara m, dieus; mos esperitz,

Ans qu' en sia del tot partitz,

E dona m vida eternal

El tieu regne celestial.


Folquet de Marseille.


II.


Vers dieus, el vostre nom e de sancta Maria

M' esvelharai hueimais, pus l' estela del dia

Ven daus Iherusalem que ns essenha quec dia.

Estatz sus e levatz,

Senhors que dieu amatz,

Qu' el jorns es apropchatz,

E la nueg ten sa via;

E sia dieus lauzatz

Per nos et adoratz,

E 'l preguem que ns don patz

A tota nostra via.

La nueg vai e 'l jorns ve

Ab clar temps e sere,

E l' alba no s rete,

Ans ve belh' e complia.


Senher dieus que nasques de la verges Maria 

Per nos guerir de mort e per restaurar via,

E per destruir enfern qu' el diables tenia,

E fos en crotz levatz,

D' espinas coronatz

E de fel abeuratz;

Senher, merce vos cria

Aquetz pobles onratz

Que 'lh vostra pietatz

Lor perdon lor peccatz,

Amen, dieus, aissi sia.

La nueg vai e 'l jorns ve

Ab clar temps e sere,

E l' alba no s rete,

Ans ve belh' e complia.


Qui no sap dieu preiar ops es que o aprenda 

Et auia qu' ieu dirai, et escout et entenda. 

Dieus, que comensamens es de tota fazenda,

Laus vos ren e merce

Del be que m faitz ancse;

E prec, senher, que us prenda

Gran pietat de me,

Que no m truep ni m malme,

Ni m' engane de re

Diables ni m surprenda.

La nueg vai e 'l jorns ve

Ab clar temps e sere,

E l' alba no s rete,

Ans ve belh' e complia.



Dieus, donatz me saber e sen ab qu' ieu aprenda

Vostres sanhs mandamens, e 'ls complis e 'ls atenda,

E 'l vostra pietatz que m guerisc e m defenda

En est segle terre,

Que no m trabuc ab se;

Quar ie us ador e us cre,

Senher, e us fauc ufrenda

De me e de ma fe,

Qu' aissi s tanh e s cove;

Per so vos crit merce

E de mos tortz esmenda.

La nueg vai e 'l jorns ve

Ab clar temps e sere,

E l' alba no s rete,

Ans ve belh' e complia.


Aquest glorios dieus qui son cors det a venda,

Per totz nos a salvar, prec qu' entre nos estenda

Lo sieu sant esperit que de mal nos defenda,

E d' aitan nos estre

Josta los sieus nos me

Laysus on si capte,

E ns meta dins sa tenda.

La nueg vai e 'l jorns ve

Ab clar cel e sere,

E l' alba no s rete,

Ans ve belh' e complia.


Folquet de Marseille.

III.


Patz passien ven del senhor

Que per nos pres carn e moric,

Volc nos rezemer del sieu sanc

Que 'l fossem ver, fizel amic;

Per so ja us non s' en estanc

Que us quecx vas lui non corra;

Que dieus nos dona tal conort

Qu' el segle fals fallit e mort;

Nos traga patz per sa doussor

Que fa als bos los mals chauzir,

E 'n patz ab patz patz obezir.


Per aquesta n' aurem maior

Patz, e vullatz qu' om non prezic

Ges non es ni er ni fon anc

En ergulhos cors fellon ric;

Per qu' ieu sospir soven e planc

Quar non pessam pus ab ora

Q' us a l' altre no fezes tort

Ni agues ira ni desconort

Mas fezes l' us a l' autr' amor

E cum pocsem a dieu servir

Que elh nos denhes aculhir.


Regart deu aver e paor

Qui sap so qu' elh per nos suffric;

Vol que siam humil e franc,

Perdonem a nostr' enemic;

Per so que de lui non s' aranc

Peccatz que fort brama e plora,

Quar li premier li son estort

Non y a un tan gran ni fort,

Si cai lains, qu' ab gran dolor

No 'l fasson ardre e blezir

Sels que fan peccar e fallir.


A nulh home no fa honor,

Ni de lur obra non jauzic,

Que no 'l tornon d' aut bas el fanc

Si co feiro 'l premier antic;

E ja no cug traspas ni manc,

Tart o temps, qu' a mala hora

Qui diable siec non la port,

De cobezeia ns planton ort

De sobre tot mal lo peior;

Per que ns podem greu d' elhs partir 

Qui ben no s' en sap escrimir.


Peccatz a tan dossa sabor

Per que Adams lo pom trazic,

Del dreg just fetz fals clop e ranc

Cobezeza qu' el ne partic,

Qu' elh era assis en tal banc

Ja no saupra mals que s fora,

Et a donat estranh deport,

Ira e trebalh e desconort

A selhs qu' intran al bolidor,

Don jamais non poiran issir;

Pensem nos quo y poiren guerir.


Trichat seran li trichador

Que anc mal per pieitz non gequic,

No y aura riu, vouta ni danc

Als perjurs fals qu' a fe falhic,

Que tot denan lor no sen planc

Ni engans que no 'l secorra;

Selh es folhs quar a son tort

Del diable, quar ab sa sort

Lo n' a portat, a deshonor,

Que anc no 'l laisset repentir

En vida ni quan dec murir.


Dombre dieu prec ieu et ador

Qu' elh nos lais el sieu renc venir 

Ab sos angils cans novelhs dir.


C' al comte R*** val honor

E forsa per enantir

Pretz en que totz lo mon se mir.


Comte, rey et emperador,

Avem lui per pretz enardir,

Ab patz enantir e sofrir.


Gavaudan le Vieux.

IV.


Razos es e mezura,

Mentr' om el segle dura,

Que aprenda chascus

De sels que sabon plus.

Ja 'l sens de Salamon,

Ni 'l saber de Platon,

Ni l' engeinz de Virgili,

D' Omer ni de Porfili,

Ni dels autres doctors

Qu' avetz auzitz plusors,

No fora res prezatz,

S' agues estat selatz;

Per qu' ieu soy en cossire

Com pogues far e dire

Tal re que m fos honors,

E grazit pels melhors.

Mas negus non entenda

Qu' ieu aquest fais mi prenda

Que l' encrim de folhor,

Ni m tengna per doctor.

De saber no m fenh ges,

Mas de so qu' ai apres,

Escotan e vezen,

Demandan et auzen;

Car nulhs non a doctrina

Ses autrui disciplina.

Mos sabers non es grans,

Mas qu' en tira 'l talans

D' aprendre e d' auzir

So qu' om degues grazir.

Que eys lo mieu aprenre

Si nulhs es de mi menre

De sen ni de sciensa.

Segon la conoissensa

Qu' ieu ai ni sent ni sai,

Del segle mostrarai

Com se deu captener

Qui vol bon laus aver:

Mas coven esgardar

Cum o dey comensar,

Car sens non es grazitz

Mas per los essernitz,

E s' o es, non es guaire.

Per so vuelh ieu retraire

Al rey cuy es Lerida,

Cui jois e jovens guida,

Primieiramen mos ditz

Si com los ai escritz;

Non per tal que 'l sofranha

Res qu' a bon pretz s' atanha,

Mas car es conoissens

En totz faitz avinens,

Li prec qu' el esmend me,

S' ieu y mespren en re.


Qui vol corteza vida

Demenar ni grazida,

Ab ferm cor e segur,

Per tal que son pretz dur,

Sapcha dieu retener

Et onrar e temer;

Car pretz ni cortezia

Ses dieu non cre que sia.

De totas encontradas,

Estranhas e privadas,

Aprenda de las gens

Faitz e captenemens;

E demand' et enqueira

L' esser e la maneira

Dels avols e dels pros,

Dels malvatz e dels bos:

Lo mal e 'l ben aprenga

E 'l mielhs gart e retenga;

Tot quant es deu saber

E 'l ben sol retener;

Pueis poira s mielhs defendre,

Si nuls lo vol reprendre.

Ja non aura proeza

Qui no fug avoleza,

E non la pot fugir

Qui non la sap chauzir:

Ni cortes non er ja

Qui non conois vila,

Ni bos, si dieus mi sal,

Qui non conois lo mal;

Per so no s deu tardar

D' auzir e d' escoutar

Nuls hom qu' en pretz enten,

Car, pel meu escien,

Entr' els nessis e 'ls fatz

Pot chauzir lo senatz

Tal ren qu' a lui er bos,

Et ad els non ten pros.

Qui sap sens e foldatz

Melhers n' es sos solatz;

Car li sen e li joc

An lur temps e lur loc

On se fan aretraire

Per sels qu' o sabon faire.


Del segle us dic aitan,

Segon que m' es semblan,

Selui ten ieu per pro

Que sap guardar sazo

De sas antas venjar

E 'ls bens guazardonar,

Qu' aitals es bos uzatjes;

E requier o paratjes

Qu' om sia humils als bos

Et als mals ergulhos:

Mas una re us dirai,

Segon lo sen qu' ieu ai,

Non an proeza bona

Ges tuit cill qu' om razona,

Qu' entr' els desconoissens

E per avols guirens

Es proeza jutjada,

E per mans autreiada

Qu' anc non saubron que fos

Proeza per razos.

Proezas son devizas,

E pretz de mantas guizas;

Las unas son cabals

E las autras venals;

Mas, cui que pes o plassa,

Ja no us dirai que s fassa

Pretz de gap ni d' ufana

Ab proeza certana,

C' aisso don s' asegura

Tan quant el segle dura.

Qui proeza dezira

Fols es qui non cossira

Don nais ni don soste,

Car ses aisso non cre

Que nuls hom bon pretz aia, 

Qui que s' en crit ni 'n braia; 

Per fals razonador

Qui non conois valor

En si ni en autrui,

No son, si be s fan brui,

Ges, avol li blasmat

Ni pros cill qu' an lauzat.

D' els no us vuelh pus parlar,

Mas laissarai estar

Los pros ab los prezatz

E 'ls nessis ab los fatz,

E si dirai als gais

De proeza don nais.

Ges no nais ni comensa

Segon autra naissensa,

Qu' ins el cor, so sapchatz,

La noiris voluntatz.

Er no us sia veiaire

S' el filhs fo de bon paire,

Hom no s' en meravilh,

Si non pareis al filh;

Terras pot hom laissar

E son filh heretar,

Mas pretz non aura ja,

Si de son cor non l' a;

Per que pretz senhoreya,

E cre que far o deya

Sobre totas honors,

E n' es caps e colors;

Paratge d' auta gen,

Poders d' aur ni d' argen

No us daran ja bon pretz,

Si ric cor non avetz,

Ric cor, sens desmezura,

Que d' autre non ai cura.

Proeza eis del coratge,

Veus son meilhor linhatge;

Et entendetz apres

Per cuy estai en pes:

Conoissensa e sabers,

Sens, largueza e poders

Donon pretz per tos temps,

Qui 'ls sap aver essems.

En aquest cinc, senz pliu,

Nais proeza e reviu.

Conoissensa e largueza

Son las claus de proeza;

Poders es la serralha,

E qui gen la baralha

Ni la sap desfermar,

Non pot guaire durar;

Per qu' el sens y cove

Que las claus gard e te;

Sabers n' es messatgiers

Cortes e plazentiers

Que dis plazers e 'ls fai

Lay on ve que s' eschai.

Ses aquest cinc no vey

Emperador ni rey,

Duc, comte ni baro

Ni nulh autre home pro

Cui pretz puesca durar,

Si be s fan razonar.

Li flac ric de paratge,

Sofraitos de coratge

Fan dir a lur privatz:

Senher, aisso sapchatz,

Mo senher fora pros

Ab qu' el poders y fos.

Aquest razonamens

Es us devinamens;

Qu' ieu no y conosc ren al,

Ni ab mi non lur val,

Ni ja no 'ls en creirai,

Car conosc ben e sai

Que tos temps fon et er

Que totz pros hom conquier,

Ab sen et ab saber

Et ab ric cor, poder.

Pero ieu ges non dic

Que cill qu' el cor an ric

Puescan far tota via

Tot quant ben estaria;

Mas qui tan quant pot fai

D' aisso qu' a pretz s' eschai,

De qualque poder sia,

Pros es senes falhia.

Pero non entendatz

Qu' ieu a totz los prezatz

Autrei proeza enteira

En neguna maneira;

En cort non o diria,

Car sai qu' ieu falhiria;

Pretz y a et honors

De diversas lauzors,

Car tug cill que pretz an

Non l' an ges d' un semblan.

Li cavalier an pretz

Si cum auzir podetz:

Li un son bon guerrier,

L' autre bon conduchier;

L' un an pretz de servir,

L' autre de gen garnir;

L' un son pros cavalier,

L'  autr' en cort plazentier.

Cist aibs que us ai comtatz

Son greu essems trobatz;

Mas qui mais n' a ab se,

Mais de bon pretz rete;

E qui negun non a,

Si ja pueis li rema

Lo noms de cavalier,

No 'l tenc per dreiturier. 


Las donas eissamens

An pretz diversamens:

Las unas de belleza,

Las autras de proeza;

Las unas son plazens,

Las autras conoissens;

Las unas gen parlans,

Las autras benestans.

A domna, so sapchatz,

Esta molt gent beutatz,

Mas sobre tot l' agensa

Sabers e conoissensa,

Que fai chacun onrar

Segon que s tanh a far.


Li borzes eissamens

An pretz diversamens:

Li un son de paratge

E fan faitz d' agradatge,

Li autre natural

E fan tot atretal;

D' autres n' i a mot pros,

Cortes, francx e joyos 

Que lay on falh l' avers 

Sabon gen dir plazers;

En cort son presentiers,

Et ades plazentiers;

E sabon de domney

De trep e de bordey;

Et estan gen garnens

Mes totz los conoissens,

Garnitz de cortezia

E de bela paria.

Dels autres no son mot,

Enans m' en lays del tot;

Qui no fai be ni 'ls ditz

No 'l lays metz los grazitz,

Ni sera en ma carta,

Ans dic ben que s' en parta.


Li clerc, per cui ancse

Sab hom lo mal e 'l be,

An pretz, si cum s' eschai,

Aital cum ie us dirai;

L' un de bona clercia,

L' autre de cortezia;

Li un de gen parlar,

L' autre de rics faitz far;

Li un de gran bontat,

L' autre de larguetat;

Et en aissi, senhors,

Diversas son lauzors

Donadas a chascun;

Mas non y a negun,

Ja celar no us o quier,

Dona ni cavalier

Ni clerc, so m' es veiaire,

Don hom puesca retraire:

Pretz aissi del tot fi

Qu' om no i trob que chasti;

Qu' aissi parti natura,

Gracia et aventura

Los dons entre las gens.

Non es uns tan valens

El segle ni tan pros

Ni tant aventuros,

De qualque poder sia,

Qu' en alcuna partia

De lauzor no il sofranha

Tal ren don se complanha.

Mas ja li pus prezat

No m' en sapchan mal grat,

S' ieu dic lurs malvestatz,

Car ieu 'ls n' ay ben proatz

Qu' ades son sordeyors

On pus an de ricors.

Doncs qui mais ditz e fai

D' aquo qu' a pretz s' eschai

Pro es aventuros,

Si melher es dels pros.

Vers es so c' aug retraire,

Qu' el temps del premier paire,

Des que cregon las gens,

Per bos captenemens

Elegron poestatz,

Per que entr' els fos patz

E merces e mezura

E largues' e dreitura

Maiormen qu' en autrui.

Mas s' eras non destrui

Chascus e non auci

Aicel que son vezi,

Non cuida esser prezatz,

Tant es otracuidatz

Lo segles descauzitz,

Dessebratz e partitz

De sen e de proeza,

E mesclat ab maleza!

Ieu o planc per joven

E pel destric que y pren

Plus qu' ieu no fas per me,

Qu' a mi non greva re;

S' el segles se dechay,

Non puesc aver esmay

De ren que veia far,

Ab sol que dieus me guar

Ma dona doss' e cara

Que m capdela e m gara

De tot autre cossir,

Mas de lieys obezir.


Dona, pros e valens

Corteza et avinens,

S' en ren ai conoissensa,

La vostra sovinensa,

Que m' es cor et escrima

La m dona e la m' aprima;

Per qu' ieu de totz mos bes

Vos ren laus e merces,

E us o grazisc ades,

Car m' es del cor pus pres,

Dona!


Arnaud de Marueil.


V.


Ben volgra, s' esser pogues,

Tot lo mal qu' ai fag desfar,

E 'l bes qu' ieu non ai fag far.

Ai! cum m' en fora ben pres,

Si 'l bes fos mals e 'l mals bes;

Aissi no m calgra doptar,

Ans fora lo bes tant grans

Qu' ieu fora pars d' un dels sans: 

Aras non sai cum s' anara de me, 

Tant son li mal gran e petit li be.


Tant mi sent ves dieu mespres

Qu' ieu m cuiei desesperar:

Mas vei qu' ieu non o dei far,

Car maiers es sa merces

Qu' el mieus grans peccatz non es;

Aisso m fai assegurar.

Pero ben volgra tres tans

Viure sai de jorns e d' ans

Ab sa honor, per miels trobar merce, 

Cum l' ai estat fals e de mala fe.


Ben sai, si ja m val merces,

Que merces sera ses par;

Sol aisso m deu esglaiar;

Car re plus fag non agues

Mas las setmanas e 'ls mes

E 'ls ans qu' ai laissatz passar

Qu' ieu non fui de dieu membrans,

Sol aisso m deu esser dans,

Car guizardon no fai hom de non re,

E quier l' a tort qui non a fag de que.


Vers Ihesu Christz, no vos pes

Si de ren vos aus preiar;

Merces! no m laisses cobrar

Al diable que m tenc pres;

E s' anc fis ren que il plagues,

Al cors, o vendetz tot car,

Al cors qu' a faitz los enjans

En sia faitz lo demans:

Lo cors n' aia la pena que il cove,

Qu' el a trait vos e s' arma e se.


Ben sai qu' a tart me sui pres

Vas dieu de merce clamar;

Mas vos mi mandetz, so m par,

Que, qual ora qu' ieu vengues,

No m soanariatz ges,

E fora temps d' albergar;

Pero ben volgra enans

Laissar mos faillimens grans,

Qu' en vostra cort non pot intrar, so cre,

Nuills hom tachatz de nuilla laia re.



Segles desleials, truans,

Vils enseinhaires d' enjans,

Ab vos non a nuills hom honor ni be,

Pois ama dieu ni 'l tem ni 'l blan ni 'l cre.


Cadenet.


VI.


Verges, en bon' hora

Portes lo salvaire,

Que el vos honora

E us fai joya faire,

E 'l pobol que fora

Liuratz a maltraire

Vos pregues ahora,

Sancta, plazen maire,

Quar d' ira e d' esmay

E de tot esglay

Guardatz lo pus laire

Que vas vos s' atray.


Domna, doussa e bona,

Humil, de bon aire,

Ajuda e perdona

Ad aquest peccaire

Guarda ma persona

D' anta e de mal faire,

E m' arma razona

Ab lo tieu car paire,

Qu' els peccatz qu' ieu ay

Fatz ni ditz ni say

No m puescan mal faire,

Quan del segl' irai.


De gracia plena,

Avetz nom Maria,

Quar getatz de pena

Cui merce vos cria;

Liam ni cadena

No 'l te ni 'l tenria,

Pus qu' ab quarantena

Gen vos humilia;

Penedensa fai

Hom just e veray,

E per aital via

Va senes esmay.


Regina d' auteza

E de senhoria,

La vostra franqueza

A 'l mon en bailia;

De tota boneza

Etz roz' espandia,

Quar en vos s' es meza

Gracia floria;

Sel frug fon veray

Qu' intret ab lo ray

En vos, dona pia,

Quan l' angel venc sai.


Verges, en efansa

Nasquet lo dous Sire

De vos, ses duptansa,

De qu' ieu sui servire,

La sua pitansa

Mi fassa jauzire

Ab gran alegransa

Dels bes qu' ieu dezire,

Quar gran dezir ai

Qu' ieu fos el renc lai

Senes tot cossire,

On sanh Peir' estay.


Perdigon.



VII.


Dieus, vera vida, verays,

Dreitz entre clergues e lays,

E nomnatz salvaire Crist

En lati et en ebrays,

E natz e pueys mortz vius vist

Ressorzitz, don laisses trist

Selhs que pueys fezes jauzens.


Senher vers, ieu falhi fals

Dont es issitz tan grans mals

En cossir et en digz durs,

Et en fols faitz infernals

Ab brondilhs d' estranhs aturs,

Et en tans talans tafurs

Que m rend colpables penedens.


Per quant qu' ieu mescabes anc,

S' ieu non ai cor ferm e franc

De dir si cum agra ops,

Prec a vos a cui m' en planc,

Per cui tan fizels fon Jops,

Que non guardetz mos tortz trops, 

Mas gracia m sia sufrens.


Qu' ieu non sui si savis sai

Que puesca conquerre lai

Lo regn' on nulh set ni fam

Ni caut ni freg non a mai,

S' il vostra vertutz cui clam

No m don esfortz qu' ieu dezam

Lo joy d' est segle giquens, 


Que m fai falhir ves vos sol,

Per qu' el cor m' intra en tremol;

E si m servatz mos forfaitz

Tro lai al derrier tribol,

Qu' enans no 'ls m' aiatz far fraitz,

Senher, non er ges bos plaitz,

Si merces no us sobrevens.


Senher, qu' estorses Sidrac

D' ardr' en la flama e Midrac

Essems et Abdenago,

E Daniel dins del lac

On era ab lo leo,

E 'ls tres ricx reys contr' Hero,

Suzana dels fals guirens.


E pasques, senher sobras,

De dos peys e de cinc pas;

E 'l Lazer ressorzis vos

Qu' era ja quatredias,

Et ac per so gent respos

Lo sers sai centurios,

E traisses motz greus turmens.


E fezetz de l' aigua vi

En la cort d' Archetricli,

E d' autres miracles moutz

Don hom carnals no sap fi,

Ni no us en mostretz estoutz;

E parlet per vos lo voutz

De Luca, reys resplandens.


E creetz la terra e 'l tro

E tot quant es ni anc fo,

Lo sol e 'ls signes del cel;

E confondetz Farao,

E detz als fills d' Israel

Lach e bresca, manna e mel,

E dampnes ab serp serpens.


Als vostres fon requies,

Quan vos plac que Moyses

Yssia lai el dezert,

E 'l liuretz las mas e 'ls pes

Denan l' angel que respert;

E sant Peire fezes cert

De vostres digz plus crezens.


E vos queric lo durs plebs

Tro lai ont es mont Orebs,

D' Aurien en Bethleem;

Que vos enfugi Joseps

En Egypte, so sabem,

E pueys en Iheruzalem

Vengues als vostres parens.


De Nazareth reys Ihesus,

Pair' en tres personas us,

E filhs e sanhs esperitz,

Vos prec et unitatz sus

Qu' es cims e rams e razitz,

E dieus de tot quant es guitz,

Que m siatz, si us platz, defendens.

E sai obra ab bon talan

Mi detz a far entretan

Que quan venretz en las nius

Jutjar lo segl' el jorn gran,

Vers dieus, no m siatz esquius,

E que, clars reys, doutz e pius,

M' en an' ab grazitz jauzens.


Senher, no m' oblidetz ges,

Qu' ieu ses vos no sui sostens,

Vers dieus, pair' omnipotens,

Si cum vos etz conoyssens

Mi senh, el vostre nom crezens,

In nomine patris et filii et spiritus sancti, amens.


Pierre d' Auvergne.


VIII.


Ja hom pres ni dezeretatz

Non er de bons amics guarnitz;

E 'l manens, qu' es d' aver issitz,

Es clamatz folh e pauc prezatz;

E quant hom es desbaratatz,

Ditz hom qu' a perdut per non sen:

Et a hom greu per folh manen,

Ni home quan fort l' es ben pres;

E fora savis e cortes

Qui des tan bon cosselh denan


Cum fai quant hom a pres lo dan.


Vilas es et outracuiatz

Totz hom, quan si sent enrequitz,

Que s cuia qu' ab sos vilans digz,

Ab sobrieras et ab foudatz,

Li deya hom esser privatz,

Ni qu' om ja l' am de bon talen;

E sitot hom lo i fai parven

Per paor, aquo non es res;

Que quan hom lo troba en deisses,

Ab gaug et ab alegrier gran

Rizon tug, quant el vai ploran.


Ieu dic que ben es estraguatz

Hom rics ergulhos, descauzitz,

Que vol ades tener aunitz

Sos vezis ni apoderatz;

E deu ben esser aziratz,

E mal volgutz per tota gen;

Et es razos si mal l' en pren,

Que nos avem vist et apres,

Per un o per dos o per tres,

Que si son anat percassan,

Don tug devem esser membran.


Ben pot hom en autrui foudatz

Apenre que n' er plus complitz,

Plus honratz e plus obezitz,

E plus francs e plus ensenhatz;

E non pot esser fort senatz

Qui no s dona garda soven

Com l' us pueia l' autre dissen,

E qui non conquier, quan luecs es,

Amics, e quan los a conques,

Gart los, quar mais hi a d' afan

Qu' al conquerer, al mieu semblan.


C' aissi n' es lo setgle passatz

Que l' us es pros, l' autr' escarnitz,

L' us vilas, l' autre gen noiritz,

L' us mal apres, l' autr' ensenhatz

E de totz mals estars cargatz,

L' us vertadier e l' autre men;

Qu' el mon non a un tan valen

En cui tug bons aips sion mes,

For lo rei dels Aragones,

Quar en lui son tug ben sobran;

Ja non sabres demandar tan.


Rambaud de Vaqueiras.



IX.


Pus lo dous temps ve jogan e rizen,

Guais e floritz, joyos, de bel semblan,

Be 'l devem doncx aculhir en chantan,

Pus el no fai de joy tan bel prezen,

Quar gaugz nos es donatz per alegrar,

E qui no l' a, si 'l deu far aparer,

Que de conort movon gaug e plazer,

Don hom en pren ades son miehs a far.


Quar si fos bon so que sol esser gen

Et agrades so que fon benestan,

Ieu cre qu' el temps valgra, qu' es atretan

Cum anc se fes, segon mon escien;

Mas quecx apren so que degr' oblidar,

Et oblida so que degra saber,

E leva sus so que degra chazer,

E bayssa jos so que degra levar.


Tot aisso fan li ric desconoyssen,

Qu' an mes derrier so qu' anava denan,

Don e condug, joy e solatz e chan,

E cuion pretz aver tot per nien;

Mas per razo non o podon portar,

Quar anc hom pros no fo ses pro tener,

Ni fo anc hom valen senes valer,

Ni bos ses be, li larcx senes donar.


En aissi an atras tornat joven

E gaug e pretz e valor e boban,

Qu' el guay dompney qu' om tenia entrenan

An li pluzor volt en deschauzimen;

E pus amors ten vil so qu' es plus car,

Non pot a dreg leial nom retener,

Quar qui despen tot son pretz en un ser

Pueys de cent jorns no pot tan recobrar.


Qu' ieu vi d' amor lo gaug e l' us e 'l sen;

Coblas e motz, cordos, anel e guan,

Solian pagar los amadors un an;

Ar es perdut qui demanes non pren;

Mas sazos fon qu' el maior don d' amor

Voli' om mais esperar que tener,

Et eras sai qu' ab lo complit voler

Moro 'l dezir que solon domnas far.


Per so val mais d' amor so qu' om n' aten

Que 'l cochos don desavinen no fan,

Que 'l dan son bo e plazentier l' afan,

E 'l sospir dous e 'l maltrag eissamen;

Mas pueys qu' amors non pot plus luenh anar,

D' aqui en lai torna en non chaler,

E muda 'l cor e ven en dezesper,

E drutz repren so que sol dezirar.


Dieus sal Rodes, qu' el a senhor valen,

Larc e cortes, savi e gen parlan,

E de donar a trop mager talan

Que de tener non a selh que o pren,

Qu' ieu 'n sai lo ver e mielhs a cuy en par;

E dieus don li bona via tener

De ben en mielhs e de pretz en poder,

Qu' els adregz fagz d' amor puesc' heretar.


Vas Anduza vuelh mon chant enviar,

Quar talant ai de mon senhor vezer,

Quar creys meten de pretz e de poder,

E viu ab gaug e vol jauzens estar.


Senher Guirautz, re no sap melhurar

Lo plus sabens el vostre captener;

Quar gaug de cor e vida de plazer

A qui ab vos pot viure ni renhar.


Hugues Brunet.



X.


Lo pair' e 'l filh e 'l sant espirital 

Entre totz tres, e vos verges Maria, 

Nos gart, s' ilh platz, del mal fuec ifernal 

E del turmen que no falh nueg ni dia, 

E que fassam totz los sieus mandamens 

Si que venguam joyos e resplandens

El sieu regne, aissi cum resplan l' alba.

Los archangels e 'ls angels atretal

E totz los sans don la cortz es complia 

Preguon per nos del falhimen mortal 

Qu' el nos perdon, lo filh reyna pia, 

Selh que per nos sufric mort e turmen 

E passio, so sabem veramen,

E de si eys nos fe clardat et alba.


Dieus, vostr' amor e 'l guaug celestial,

E la doussor de la vostra paria

Nos gui e ns guar, e nos que siam tal

Que capiam en vostra companhia,

E que vas vos no fassam falhimen,

Ans vos amem de bon cor leyalmen,

Si que su 'l cel nos mostretz la vostr' alba.


Selh que per nos det son sanc natural,

E se liuret, e se mes en baylia,

Et en la crotz fon levatz atretal

E clavellatz e coronatz d' espia

Nos don a far qu' al jorn del jutjamen

Los nostres tortz no 'l sian remembramen,

Ans ab gran gaug nos men' en la su' alba.


Belh' estela d' Orien, dieu vos sal.

Tug preguem dieu que nos don bon ostal

En paradis on es clars jorns et alba.


Bernard de Venzenac.


XI.


Mantas vetz sui enqueritz

En cort cossi vers no fatz,

Per qu' ieu vuelh si' apelatz,

E sia lurs lo chauzitz,

Chanso o vers aquest chan;

E respon als demandan

Qu' om non troba ni sap devezio,

Mas sol lo nom, entre vers e chanso.


Qu' ieu ai motz mascles auzitz

En chansonetas assatz,

E motz femenis pauzatz

En verses bos e grazitz;

E cortz sonetz e cochans

Ai ieu auzit en verses mans,

E chansos ai auzidas ab lonc so,

E 'ls motz d' amdos d' un gran, e 'l chan d' un to.


E s' ieu en sui desmentitz

Qu' aisso no sia vertatz,

No er hom per me blasmatz,

Si per dreg m' o contraditz;

Ans n' er sos sabers plus grans

Entr' els bos, e 'l mieus mermans,

Si d' aisso m pot venser segon razo;

Qu' ieu non ai ges tot lo sen Salamo.


Quar es de son loc partitz

Domneys, que ja fon prezatz,

Mi sui alques desviatz

D' amor, tan n' estauc marritz!

Qu' entr' amairitz et amans

S' es m' es us pales enjans,

Qu' enjanan cre l' us l' autre far son pro,

E no i guardon temps ni per que ni quo.


Qu' ieu vi, ans que fo faiditz,

Si fos per amor donatz

Us cordos, qu' adreg solatz

N' issia e ricx covitz;

Per que m par que dur dos tans

Us mes no fazia us ans,

Quan renhava domneys ses tracio;

Greu es qui ve com es e sap com fo.


E non es tan relenquitz,

Sitot mi sui dezamatz,

Qu' ieu no sia enamoratz

De tal qu' es sima e razitz

De pretz, tan qu' a me es dans;

Pus la valors e 'l semblans

Son assemblat en tan bella faisso

Qu' om no i pot neys pessar meliurazo.


Ai! belh cors cars, gen noiritz,

Adregz e gen faissonatz,

So qu' ie us vuelh dir devinatz;

Qu' ieu no sui ges tant arditz

Que us prec que m' ametz, abans

Vos clam merce merceyans.

Sufretz qu' ie us am e no us quier autre do,

E ges d' aquest no m devetz dir de no.


Vas Malespina vai chans

Al pro Guillem qu' es prezans,

Qu' elh aprenda de tu los motz e 'l so,

Qual que s vuelha per vers o per chanso.


Na Beatritz d' Est, l' enans

De vos mi platz, que s fai grans;

En vos lauzar s' en son pres tug li bo,

Per qu' ieu de vos dauri mon vers chanso.


Aimeri de Peguilain.


XII.


Nueg e jorn suy en pensamen

D' un joi mesclat ab marrimen;

E no sai a qual part m' aten,

Qu' aissi m' an partit egualmen

Mezura e Leujaria.


Mezura m ditz suau e gen

Que fassa mon afar ab sen;

E Leujaria la 'n desmen,

E m ditz, si trop sen hi aten,

Ja pros no serai dia.


Mezura m' a ensenhat tan

Qu' ieu m sai alques guardar de dan, 

De fol e de datz et d' afan;

E sai ben cobrir mon talan

D' aisso qu' ieu plus volria.


Leujaria no m prez un guan,

S' ieu no fau so qu' el cor me man,

E tuelha e do, e l' aver s' an;

Quar qui plus n' a plus pren d' enjan, 

Quan ven a la partia.


Mezura m fai soven laissar

De manh rir' e de trop jogar,

E me veda quan vuelh mal parlar;

E mantas ves, quan vuelh donar,

Ella m ditz que no sia.


Leujaria m tol mon pensar,

E m ditz que per trop castiar

Non dey ges mon talan laissar;

Quar, si tan fauc com poirai far,

Non er la colpa mia.



Mezura m ditz que non domney

Ni ja per domnas non folley,

Mas, s' amar vuelh, esguart ben quey;

Quar, si penre vuelh tot quan vey,

Tost m' en venra folhia.


Leujaria m mostr' autra ley,

Qu' abratz e percol e maney,

E fassa so qu' al cor m' estey;

Quar, si no fatz mas tot quan dey

Intre m' en la mongia.


Mezura m ditz: “No si' escas

Ni ja trop d' aver non amas,

Ni non dar ges tot so que as; 

Quar si dava tot quan mi plas

Pueys de que serviria?” 


Leujaria m' estai de las

E ditz me, e tira m pel nas:

“Amicx, ben leu deman morras;

E doncx pus seras mes el vas,

Avers pueys que t faria?” 


Mezura m ditz suau e bas

Qu' ieu fassa mon afar en pas;

E Leujaria m ditz: “Que fas?

Fai ades aitan quan poiras,

Qu' el terminis s' enbria.”

Messatgiers, lo vers portaras,

N Eblon de Senhas, e il m diras

Garins Brus lo 'l envia.


Al partir lo m saludaras;

E diguas me, quan tornaras,

Quals dels cosselhs penria.


Garins le Brun.


XIII.


Oi! Maire, filla de dieu,

E dels angels regina,

Cui Marc et Luc et Matheu,

Chascus sains aclina,

Gardatz mi l' arm' e 'l cors mieu,

Flors de rosa ses spina,

Dieu preian

Que, non segon mon enjan,

M' an jugan;

Mas segon sa merce gran.


Qu' eu ai faig dels peccatz tan,

Per ma folla follensa,

Que, s' ieu vivia mil an

En aspra penedensa,

Tan fai los faillimenz gran

Qu' eu non agra guirensa,

S' ab merce

Dieus no m perdon e m rete,

Non per me,

Qu' eu non ai faig lo per que.


Qu' eu sui fals e mensongiers, 

Enveios e raubaire,

Et ab las autrui moillers

Faillir non doptei gaire,

E cobes e mal parliers

Fu e fins galiaire,

Et engres,

S' ieu trobes cui enjanes,

Per qu' ades

Per tot aital mi confes.


E non ai per me poder

De garir ni baillia,

Per que us veing merce querer,

Gloriosa Maria,

Que mi deignes tant valer

Qu' eu per vos gardatz sia

De tot mal

En aquest segle venal,

Desleial,

E m dones gaug eternal.


Si com dieus fon de vos natz 

E 'n recep carn humana,

E il vostra virginitatz

Remas entier' e sana,

Tot aissi m gardatz, si us platz, 

D' agaiz de mort subitana;

Desplazenz,

Cre qu' eu sia veramenz

Penedenz

De trastotz mos faillimenz.


Lanfranc Cigala.


XIV.


Un decret fauc drechurier,

E dic, si clergues layc fier,

Que fieira lo colp primier,

Pus l' apostolis o dis,

E 'l laicx feira per entier

Lo segon colp e 'l derrier,

E pueys sia 'n patz e fis.


Pus no m fauc autre jornal,

Farai una decretal

Que qui a moller venal

Que la lays a sos vezis;

E, si la torna en l' ostal,

Que l' enfant sion leyal,

Pus elh los pays e 'ls vestis.


Clercia no valc anc tan

Qu' els solo anar prezican,

Aras van peiras lansan

A l' autra gen,

E tenon per publican

Selh qui s defen.


Cavaliers solon raubar; 

Ar an melhurat lur afar

De mentir e de perjurar; 

E so que solion manjar 

Porton vestit.


Dompneys es melhuratz mot fort 

Que sol dar ad home la mort, 

Ans que n' agues juec ni deport,

Ni fos volgutz;

Aras, ab que deniers aport,

Sempre er drutz.


Vilas no solon aver sen

Mas de laorar solamen;

Aras son vezat e saben,

S' an plen la pelh,

Et a plag, avan sagramen,

Qu' eron libelh.


Pierre Cardinal.


XV.


Vera vergena Maria,

Vera vida, vera fes,

Vera vertatz, vera via,

Vera vertutz, vera res,

Vera maire, ver' amia,

Ver' amors, vera merces,

Per ta vera merce sia

Qu' estenda en me tos heres. 

De patz, si t plai, dona, traita 

Qu' ab ton filh me sia faita.


Tu restauriest la follia

Don Adam fon sobrepres;

Tu yest l' estela que guia

Los passans d' aquest paes,

E tu yest l' alba del dia

Don lo dieus filhs solelhs es,

Qu' el calfa e clarifia,

Verais de dreitura ples.

De patz, si t plai, dona, traita

Qu' ab ton filh nos sia faita.


Tu fust nada de Suria

Gentils e paura d' arnes,

Umils e pura e pia

E fatz, en dis et en pes,

Faita per tal maestria

Ses totz mals, mas ab totz bes,

Tant fust de doussa paria

Per que dieus en tu se mes.

De patz, dona, si t platz, traita 

Qu' ab ton filh nos sia faita.


Aquel qui en te se fia

Ja no 'l cal autre defes,

Que, si tot lo mon peria,

Aquel non penria ges,

Car als tieus precx s' umilia

L' auzismes, a cuy que pes,

E 'l tieu filhs non contraria

Ton voler neguna ves.

De patz, dona, si t platz, traita

Qu' ab ton filh nos sia faita.


David en la prophetia

Dis, en un salme que fes,

Qu' al destre de dieu sezia,

Del rey en la ley promes,

Una reyna qu' avia

Vestirs de var e d' aurfres;

Tu yest elha, ses falhia,

Non o pot vedar plaides.

De patz, dona, si t platz, traita

Qu' ab ton filh nos sia faita.


Pierre Cardinal.

XVI.


Dels quatre caps que a la cros

Ten l' us sus ves lo firmamen,

L' autre ves abis qu' es dejos

E l' autre ten ves Orien

E l' autre ten ves Occiden,

E per aital entresenha

Que Crist o a tot en poder.


La crotz es lo dreg gofainos

Del rey cui tot quant es apen,

Qu' om deu seguir totas sazos,

Las soas voluntatz fazen;

Quar qui mais y fai, mais y pren;

E totz hom qu' ab lui se tenha

Segurs es de bon luec aver.

Cristz mori en la crotz per nos

E destruis nostra mort moren,

Et en crotz venquet l' orgulhos

El linh on venia la gen;

Et en crotz obret salvamen,

Et en crotz renhet e renha,

Et en crotz nos volc rezemer.


Aquest faitz fo meravilhos

Qu' el linh, on mortz pres naissemen,

Nos nasquet vida e perdos,

E repaus en luec de turmen:

En crotz pot trobar veramen

Totz hom, que querre l' i denha,

Lo frug de l' albre de saber.


Ad aquest frug sem totz somos

Qu' el culham amorozamen;

Qu' el frug es tan belhs e tan bos

Que, qui 'l culhira ben ni gen,

Totz temps aura vida viven;

Per qu' om del culhir no s fenha,

Mentre qu' en a luec e lezer.


Lo dous frug cuelh qui la crotz pren

E sec Crist vas on que tenha,

Que Cristz es lo frugz de saber.


Pierre Cardinal.



XVII.


Ihesum Crist, nostre Salvaire, 

Per salvar nasquet de maire,

Salut fes e mandet faire,

Car sel que la fai l' aten.


Aiso es gran cortezia,

Qui salva que salvat sia;

Qui autre a salut guia

Venir deu a salvamen.


So es qui la gen marrida

Viest e pays e los ajuda,

Sel jorn lur salva la vida

E de la mort los defen.


Car qui so non lur faria,

Fams e freg e malautia

E dolor los aussiria,

En aissi nostre vezen.


Mas sel que ben o vol faire,

Can lor ve la pena traire,

Salva los et es salvaire,

Segon lo mieu essien.


Per que hom que salut vuelha,

De salut faire no s tuelha;

E cora que salut cuelha,

Semen la primieiramen.


Car qui vol cuillir avena

Primieiramen la semena,

E qui semena en pena

Aquel cuelh en jauzimen.


Aus tu que amas l' anona

E deziras la corona?

Qui so que ama non dona,

So que desira non pren.


Aus tu que as draps e pelhas,

E vezes de freg vermelhas

Las gens, e claus tas aurelhas

A lur votz, cant van queren?


Tu quiers a dieu mantas causas;

Fols iest, car parlar li n' auzas;

Dieus a sas aurelhas clauzas

A ta votz, que no t' enten.


Aiso es mezura granda,

Qui no fai so que dieus manda

L' enemix l' a en sa landa,

L' arma metra en turmen.


De sens nos demanda tot dia

Can los paures nos envia;

E dis que qui lur daria

Demandes seguramen.


Ja negus hom que dieu creza

Non amassara rigueza,

Que ill pietatz e ill grineza

Li fay despendre l' argen.



No us pessetz qu' en una plassa

Merces ab gran aver jassa,

Que l' avers la merce cassa

E 'l merces l' aver despen.


Merces es cauza tan larga

Que de be faire no s targa,

Aver e peccat descarga

A son don cominalmen.


Merces vol, e dieus o manda,

Que hom son aver espanda

Lai on es nessieira granda,

E dieus ren en per un cen.


Dieus comanda c' om entenda

Sos comans, e qu' els aprenda;

E c' om sos vezis reprenda,

Can n' aura conoissimen.


Mas sel que lauza folia

E no blasma ni castia

Malvatz faitz, ni los desfia,

Pecc' ab doble falhimen.


Per que cascus en sa vida

De l' obra que l' es cobida,

Mentre que 'l clartat lo guida,

Deuria obrar lialmen.

Car qui fai delial obra,

Segon c' a servit o cobra,

E croy guizardo li sobra,

E 'n tray pena e turmen.


Aus tu que cantas las messas

E fas a dieu tas promessas?

Si no so sanas tas pessas,

Obras a ton dampnamen.


Sel que fai lo sagrifizi

No s tanh que s pes nuil mal vizi,

Ni qu' en aquel panh s' afizi,

Mas sol el sant sagramen.


Aus tu que as las grans terras

E per pus fas plag e guerras?

Del tort don manjas ni ferras

Rendras comt' al jutjamen.


Pueys que dieus t' a dat ton vieure

E que cobeitat t' enieure,

Dregz es c' al turmen te lieure

E que t tola 'l remanen.


Aus tu que tens las bailias

E que fas las simonias?

S' enans la mort no t castias,

Pueys no y as conseguimen.

Car si ab enjan baileyas,

Ab erguelh et ab enveyas,

Vas yfern cre que sopleyas,

Car fas l' obra falsamen.


Aus tu que te fas legista

E tols l' autruy dreg a vista?

Al partir n' er t' arma trista,

S' as mal jutjada la gen.


Tu que dizes que dreg sabes,

E per cobeitat t' entra bes,

Vas yfern cre qu' en sotz sabl' es

Plus c' om que dreg non enten.


Aus tu que gleyza governas

E cobeitas e campernas

L' autruy dreg? del tort t' infernas,

Si caritat no t defen.


Car si a tort escumenjas,

De tu meteis cre que t venjas,

Que no s tanh las gens destrenjas

Mas tant c' a razon cossen.


Mas sel sec via segura

Qu' en totz sos fatz met mezura, 

Car caritatz e drechura

Lo conduc a salvamen.

Aus tu que donas mezinas

E que jutjas las orinas?

Si tas obras no so finas,

A tort galias la gen.


Tu que sabes de fezica,

E no t prezas una fica,

Qu' el ben e lo mal te gica,

Tal fals obra t sobrepren.


Aus tu qu' en orde t' apaissas

E sojornas e t' engraissas?

Pertz te, si ta regla laissas,

Ni fas fol captenemen.


Pus c' a dieu son vot non tenes

E qu' en tos fatz lo malmenes,

Dreitz es c' a la mort o penes,

Sitot estas en coven.


Aus tu que fas compras e vendas, 

Falsa caresma e calendas,

Tan qu' en aquel fag entendas?

T' arma engana s e s ven.


Pus que tos vezis enganas

Ab fals pes, ab falsas canas,

Dieus te met ab las soanas

Com fals deniers c' om no pren.

Aus tu que dizes lauzenjas

E que de mal dir desrenjas?

Fols yest, si las gens blanstenjas

Sinon per castiamen.


Car si de mal dir t' esforsas,

Fas que fols, si be t deportas,

Que no s tanh las jens remordas,

Car peccas y mortalmen.


Aus tu que trop voles beure

E la nueg te colgas ieure

Tro 'l dema? non es desueure

Que as begut eyssamen.


E cant as ta test' armada

De vil cor, e l' a levada,

Mot yest en sola balada

Qu' escarmisson t' en la jen.


Aus tu que trop te enfrunas

De manjar, e pauc enduras?

Si 'n est segle no dejunas,

L' autre t deu far espaven.


Car qui en manjar non met tenpre

E fai son dieu de son ventre,

Dreg es que dieus deseguentre

Lo laisse al jutjamen.

Aus tu que toles ni enblas?

Las! com de paor non trenblas!

Can prens l' autruy que non rendas,

Mot as malvat ardimen.


Erguel y fas e sobreyra

E t' arma sec avol feyra,

E 'l cors, si es qui l' engueyra,

Pot n' esser pendut al ven.


Tu qu' en adulter' intendes

E garas que no t' esmendes,

Pel delieg c' al cors cossentes

Seras punitz malamen.


Pus qu' en peccat te delieitas,

E ton criator despeytas,

Auias qual loguier en penras:

Dolor, pena e turmen.


Aus tu que obras ab uzura

E metz dieu a no t' en cura?

So que la gen paubr' endura

Manjas e beves soven.


Sabes doncx, pus l' autruy brost as

Ab gran tort, ab paucas sostas,

Un jorn ve que so qu' ajostas

Ira tot cominalmen.

Aquel jorn deu far fereza

A sels que an cobezeza,

Que moble d' un' egaleza

Auran li paubr' e 'l manen.


Aquel jorn es de cossire,

Car dieu trac per nos martire,

E 'l jorn que mort, al ver dire,

Abduy porton espaven.


E si d' aquetz dos membrava

Ad home, e pueys peccava,

Malvestat vey qu' el sostcava,

Et es del tot negligen.


Aus tu que as ren destruchas

Las monedas que trabuchas?

Per un deniers que n' estuchas

En tols X. a l' autra gen.


Si tot ho fas a presensa,

E no prenes penedensa

Tu cairas en la centensa

De dieu pair' omnipoten.


No m par c' aia de dieu cura 

Ni c' ame dieu ni drechura

Qui franch la leial mezura,

E la malvaiza concen.

Aus tu que yest laoraires

E que yest malvais bolaires?

Plus lag falhes c' autre laires,

Si mens terras ni renden.


Car si l' autruy dreg cobeitas

E 'n giques las vias dreitas,

Sabes qual loguier enpleitas?

Mort que t penra soptamen.


Aus tu que tos jornals loias

E pueis de l' obrar t' enoias?

Dels morts cre que t' apropias,

S' as falsat ton covinen.


Pos quecx, segon sa manieira,

Deu far obra drechurieira,

E, si sec aital carreira,

Pot vieure mot leialmen.


Estay donc en penedensa,

Et aias ferma crezensa,

E non cobeitar gran sensa

Ni 'l ben d' aquest mon dolen.


Car tot cant es ni ja sia

Aur, aver e manentia

No val res ses la paria

Del paire omnipoten.

Doncx pos las vanitatz vezes

D' aquest mon, per que non crezes

Aquel que fo mortz e prezes

Per nostre desliuramen?


Qu' el te mostra doas vias,

E potz chauzir, se vezias;

E si la meillor non trias,

Ta clartatz no t val nien.


Doncx ben yest fols, si non gardas,

Cant t' apatiscas ni t lardas

Que tu mezeuses non tardas

Ni t metas en fuec arden.


Tu qu' els deleitz del mon voles

Homs o femnas, ren no t doles;

De tos tortz, cor que trascoles,

Auras ir' e marrimen.


Pensat doncx, cant ti sojornas,

Don moguis ni en que tornas,

Car sobremal t' arm' enfornas

En trebaill et en tormen.


Mas cobreras, si t castias,

Sol dezesperatz no t sias,

Que dieus ti vol, si 'l volias,

Et as molt bon partimen.

Pos que tal patz podes faire,

Que atendes doncx, peccaire,

Que 'l mortz no t sostera gaire,

Ans te penra sopdanamen.


Estai doncx en penedensa

Et aias ferma credensa,

E reten en sovinensa

Sel que t formet de nien.


Dieus te fes a sa semblansa,

Membre t doncx la crox e 'l lansa

E 'l trebaill e ill malanansa

Qu' el trais pel tieu garimen.


Las! ben mot ti pot retraire

Lo senhers qu' es caps e paire

Que dels tieus tortz fo penaire

E soffri mort e turmen.


Pensat doncx en ton coratge,

Mentre que yest el passatge,

Pos per te met tan car gatge,

Que segas son mandamen.


Dieus non vol sias toleire,

E vol cregas ton preveire

Qu' els bens que t mostra deves creire

Senes tot corrumpamen.

Aia s merce e largueza,

E renha ab leialeza,

E gurp tort et avareza

E tot fals perpauzamen.


Et enpres, s' en aissi renhas

Ni tant en tos fais t' estrenhas,

Segurs siest c' a la mort veinhas

Vas Ihesu Crist qui t' aten.


Preguem doncx qui ns apana

E pres per nos carn humana,

Que ns don far via sertana

Com tengam ves lui breumen.


E preguem sa doussa maire

Que ns enseigne e ns esclaire

Ab son filh et ab son paire

Tan per qu' en siam jauzen.


E tug digam en Amen

Gratias al seinhor valen,

Que el nos gart del tormen

D' enfern orrible e puden.

Amen.


Pierre Cardinal.



XVIII.


Ben es adreigz

E sap qu' es alegranza,

Et esser pros

E tot lo meil chauzir,

Cel cui respeigz

D' enteira benananza:

Reten joios,

E sol per deu servir;

Los vains deleigz

E las vanas legors

Del segle fals

Relenquis et ublida,

Qu' aissi s conquer

Viure qu' es mieillz de vida.


Qu' en alegrier

A tot jorn mais s' afina,

Sol esperan

Lo joi perpetual,

E 'l dezirier

Del joi a per mezina

Contra l' afan,

E 'l destric temporal,

Si que leuzer

Li semblon li plus greu,

Et a sa fi

Vai l' arm' en vid' eterna;

Per qu' es fols quecs

Qu' en tal joi no s governa.


Sitot estreigz

Sembla l' encomenzanza,

Pueis saboros

Es tan l' estern segur,

Qu' estiers destreigz

Et a greu ses pezanza;

Es sofrachos

Chascuns de joi jauzir,

Qu' el plus eleigz

Jois mondans es dolors

Tan desleials

Com hom, plus l' a complida,

Tan mais s' arm' er 

Aprop sa mort marida.


Doncs laig sentier

Sec cel q' ab leis camina,

E qui penzan

Non vailh vid' eternal

E 'l gaug sobrier

Qu' a cel q' a deu s' aclina,

E com pezan

Son turment enfernal,

E com cel qui er

Visquet mor hui de leu,

Car dreigz aissi

Vol que chascuns deterna

Com hom es cecs,

Pueis fai don s' arm' enferna.


Per qu' eu, cui dregz

Non pot cobrar pidanza,

Prec l' aut pidos

Qui vol per nos morir

Qu' el mieus neleigz

No ill faza far venianza,

E que cochos

Faza m si obezir

Qu' el chauz e 'l freigz

Qu' atrai aitals folors

M' er estiers sals,

Tan fort m' es abelida

L' artz qu' a l' enfern

L' arma capdel e guida.


Mas si be mir er

L' enfernal desiplina

Per laid enjan

E per faire maint mal

Socors entier

M' en faiz, verges regina,

Don conort an

Maint cui razos desval,

Quar des tot pier,

Si deus non fai en breu

Perdon tan fi,

Qu' oimais plus no m' esquerna

Fals jois ni decs

Don moiren sempiterna.


Don vos requier,

Domna, q' en preiatz deu

Qu' ieu sec ma fi

E no y trueb vid' eterna,

Si vostre precs

No m n' es lums e lanterna.


Barthélemi Zorgi.


XIX.


Sirvens suy avutz et arlotz,

E comtarai totz mos mestiers,

E portacarn e galiotz

E rofian e balestiers

E prestaires et escudiers,

E say ben de peira murar;

Pero de cozir non truep par;

E manta portey mantas ves;

Et ai mais de mil auzels pres;

E suy joglar dels avinens,

E de VII. ordes suy crezens.



E fuy mazeliers e fis datz,

E corregiers fuy lonjamens,

E say far anels belhs e gens

E rateiras per penre ratz,

E far ausbercx e gonios,

E sai far putas e lairos

E semnar blatz, e fuy boviers,

E mais d' un mes mercadaniers,

E sai far arcas e vaysselhs,

Penches e fus e cascavelhs;

E sai far guabias e naus,

Cotelhs et espazas e faus;

E sai esser pestres e cocx,

E sai metre geys, quant es locx.


E suy clergues e cavalliers

Et escrivas e taverniers,

E sai far cellas et escutz,

E sei penher e faire glutz,

E sai teisser e far carbo,

E sai ben far de galh capo,

E sai far teules e capelhs,

E sai far jupas e jupelhs,

E sai far lansas e bordos,

E suy espessiers trop bos,

E sai batre lana e deniers,

E suy trop cortes agulliers,

E suy cambiaires leyals,

E suy enves las femnas fals.

E fis estueyras e tamis,

E serquiey aur e pueys m' assis

A cavar argen per tres ans,

E fuy corrieus arditz e grans;

E sai far fres et esperos,

E budelliers suy a sazos,

E fis caus e fuy campaniers,

E sai ben esser falconiers,

E fuy portiers e baru faut

E guacha per freg e per caut,

E billaires e berretiers,

E fuy de seda bos obriers,

Et engienhs fi, si dieus me gar,

E cordas e pairols sai far.


Encar n' ay avutz de plus belhs,

Qu' ieu gardiey fedas e anhels

E fuy crestaire de porcelhs,

E tenh fil de mantas colors,

E toquiey azes e saumiers,

E fuy may de dos mes porquiers, 

E fuy penchenayre de li,

E guardiey may d' un an moli,

E fuy manescalc de cavalhs

E guardiey eguas per las valhs,

E fabres e pelleciers

E ballestiers e sabatiers,

Qui m' en vol creyre, bos fols suy

E savis be, quan truep ab cuy.


                                                            Raimond d' Avignon.


XX.


Domna, dels angels regina,

Esperansa dels crezens,

Segon que m' aonda mos sens

Chan de vos lenga romana;

Quar nuls hom just ni peccaire

De vos lauzar no s deu traire,

Can sos sens miels l' aparelha

Romans o lenga latina.


Domna, roza ses espina,

Sobre totas flor' s olens,

Verga seca frug fazens,

Terra que ses labor grana,

Estela del solelh maire,

Noirissa del nostre paire,

El mon una no us somelha

Ni londana ni vezina.


Domna joves e mesquina,

Fost a dieu obediens

En totz sos comandamens;

Per que la gen crestiana

Cre ver e sap tot l' afaire

Que us dis l' angel saludaire,

Que consebras per l' aurelha

Dieu que enfantes vergina.


Domna, verges pura e fina

Ans que fos l' enfantamens 

Et apres tot eissamens,

De vos trais sa carn humana 

Jhesu Crist nostre salvaire; 

Si com, ses frachura faire, 

Vai e ven rais quan solelha 

Per la fenestra vezina.


Domna, vos etz l' aiglentina

Que trobet vert Moysens,

Entre las flamas ardens;

E la toizos de la lana

Que s moillet en la sec' aire,

Don fo Gedeons proaire;

Mas natura s meravelha

Com romazest enterina. 


Domna, estela marina,

De las autras plus luzens,

La mars nos combat e 'l vens;

Mostra nos via certana:

Quar si ns vols a bon port traire

No tem nau ni 'l governaire,

Ni 'l tempier que ns estorbilla

Ni 'l stobi de la marina.


Domna, metges e metzina,

Lectoaris et enguens,

Nos nafratz de mort temens

La velia oing e sana;

Dossa, pia, de bon aire

Fai nos tost de mal estraire,

Quar perdutz es qui s fonilla,

Pos la mortz l' es trop aizina.


Dieu espoza, filh' e maire,

Manda 'l filh e prega 'l paire,

Ab l' espos parl' e conselha

Com merces nos si' aizina.


Pos durmen mas tu ns revelha

Ans que ns sia mortz vezina.


Pierre de Corbiac.


XXI.


Be volria de la mellor

De totas far chanso plazen,

Quar d' autra chantar non enten

Mas de la verge de doussor;

Qu' estiers non puesc mielhs mos bons motz despendre

Qu' en la doussa dona de paradis,

On dieus pauset totz los bes e 'ls assis,

Per qu' ieu li prec que 'l plassa mon chant prendre.


Aitan ses plus viu ad honor

Totz hom, quant ama coralmen

Aquesta dona d' onramen,

E met son temps en sa lauzor;

Quar ela 'n pot mout bon guizardon rendre

Que non es joys, plazer, solatz ni ris

Que non agues totz hom que la servis

E qu' en s' amor totz temps volgues entendre.


S' om pogues partir de follor

E de malvais entendemen

Son cor, e servis leyalmen

La mayre de nostre senhor,

E no volgues dieus tan soven offendre

Ni ves lo mon tan fort estar aclis,

Ja fals' amor non l' agr' aissi conquis

Que 'l fezes tan sos avols dons atendre.


Nulhs hom no val ni a valor,

Si non lauza la plus valen,

La mayre de dieu doussamen,

Per cui si salvon peccador;

Quar en lieys son totz bos ayps ses contendre,

La mieller es que anc fos ni hom vis;

Tan fon lo pretz dels sieus bes ricx e fis,

Per que dieus volc en lieys per nos dessendre!


Mout hi fes gran a nos amor

Dieus, quan venc en lieys humilmen

Per delir nostre fallimen,

E per portar nostra dolor,

E s' en laysset als sieus trahir e vendre,

Et ab sa mort la nostra mort aucis:

Mortz eravam tug, si dieus no muris,

Per qu' a luy plac son cors en crotz estendre.


Bernard d' Auriac.


XXII.


Cor ai e voluntat

Que fes us precx prezatz,

S' ieu ben far lo sabia;

E volgra m fos donatz

Sens e sabers assatz,

Sels qu' als precx convenria.

Dona sancta Maria,

Preyatz Ihesus, si us platz,

Cui es Cristz apellatz

E de paradis via,

Qu' ampar l' anima mia,

Si cum plazer li sia;

Que m perdon mos peccatz

Qu' ai pessan cogitatz

E ditz per ma folia,

Sels qu' ai obrat man dia,

Aissi quo non devia,

Don soi mot encolpatz;

Dona de dignetatz,

Vos m' en faitz guerentia.


Enquer prec que m vallatz,

Dona, e que m sofratz,

Qu' ieu vos laus tota via;

Pero crey qu' es vertatz

Que, si 'l sen dels prelatz

E 'l saber de clercia

Hom ajustar podia,

Et ieu poder avia

Qu' en mi fosson justatz,

Non seria bastatz

Ni 'l mile non auria

Del saber qu' obs m' auria

Al laus qu' ieu dir volria;

Dona, 'ls bes que son datz

En vos qu' enlumenatz

Tot lo mon que s perdia,

Per vos se salva e s guia;

Per qu' ieu dic ses fadia

Per vos son restauratz,

Dona, 'ls que son salvatz;

Aidatz me, qu' ieu sals sia.


Qu' ieu crey, si vos m' aidatz

Ni mos precx escoutatz,

Tant etz de dieu amia,

Leu sera acabatz

Mos precx et yssaussatz

Mielhs que no m tanheria,

Segon que ieu fallia

El temps que mal vivia;

Pero sui m' en laissatz,

Don prec merce m' aiatz,

Qu' estiers non puiaria

A la gran companhia

On es tot' alegria

De dieu qu' es trinitatz;

Ni veyria sa fatz,

Si merce no m valia.

O! maire de dieu pia,

No truep en vos fadia,

Sivals aitan m' aidatz

Quan que sia passatz,

Qu' ieu pres dels sanys estia.


Le frère mineur, moine de Foissar.


XXIII.


Luecx es qu' om si deu alegrar;

E sitot no m suy amaire,

Si vuelh ieu esser chantaire

Et en luec mon saber mostrar:

Qu' ieu dic que paucx ni grans avers

No val saber, qui l' avia;

Per que d' apenre quecx dia

Creys als plus savis lor volers.


Quascus deu entendre en plazers,

Gardan se de vilania;

E deu faire quascun dia

De be segon qu' es sos poders:

Pero, si s vol desmezurar,

Sos pretz no pot durar gaire,

Quar mezura essenh' a faire

So per que bos pretz pot durar.


Qui gran cor a de larguejar

Saber deu dont o pot traire;

Non dic qu' hom si deia estraire

De valer, ni no s tanh a far.

Grans afans es lo conquerers,

Mas gardar es maestria;

E qui pert per sa follia

No sap quals afans es querers.


Ses mezura sens ni sabers

No val ni grans manentia;

Pero luecx es que seria

Dans trop gardars e reteners:

Luecx es qu' hom deu outrapassar,

Luecx de calar, luecx de braire,

Luecx de donar, luecx d' estraire,

Luecx de sen, luecx de folleiar.


Qui son bon pretz vol tener car

No sia fols ni gabaire,

Quar fols es qui vol retraire

So que sap que fay a celar;

E fols qui vol dir totz sos vers,

E fols qui en fol se fia,

Fols qui falh e no s castia,

E fols qui sec totz sos volers.


Pons Fabre d' Uzes.


XXIV.


Esperansa de totz ferms esperans

Flums de plazers, fons de vera merce,

Cambra de dieu, ort don naysso tug be,

Repaus ses fi, capdels d' orfes enfans,

Cossolansa dels fis descossolatz,

Frugz d' entier joy, seguransa de patz,

Portz ses peril, porta de salvan port,

Gaug ses tristor, flors de vida ses mort,

Maire de dieu, dona, del fermamen,

Sojorn d' amicx, fis delietz ses turmen,

De paradis lums e clardatz et alba.


Gloriosa, tant es la joya grans

Que us venc de selh qu' el mon capdelha e te,

Que vos lauzan no pot hom dir mas be,

Si tot lo mons n' era tos temps lauzans,

Quar en vos son totas plazens bontatz,

Gaugz et honors, salutz e caritatz,

Verdier d' amor, qu' el tieu pressios ort

Dissendet frugz que destruys nostra mort,

Verga seca fazen frug ses semen,

Porta del cel, via de salvamen,

De totz fizels lums e clardatz et alba.


Plazens dompna, qu' en vos a plazers tans

Que tot lo mons non diria 'l mile;

Gloriosa, pus que tant as de be,

Membre t de me e de totz tos clamans;

Qu' el tieus gens cors fon per nostr' ops creatz.

Cors gracios, ples de totas beutatz,

Pus que ses te non puesc trobar cofort,

Perduy me lay on es vida ses mort,

Pres del tieu filh que m' a fach de nien,

Si qu' ieu veya 'l sieu gay captenemen

Lay on no falh jorns ni clardatz ni alba.


A! quon seran jauzens e benanans

Tug vostr' amic d' entier joy per jasse;

E pus dieus vol qu' en vos sion tug be,

Gloriosa, siatz de mi membrans;

E sitot s' es grans vostra sanctitatz,

No m' oblidetz, dompna, per mos peccatz;

Qu' ayssi quon son mey falhimen pus fort

M' es maiers ops que m desliuretz de mort;

E quar de vos auta merce n' aten,

Merce m' aiatz per vostre chauzimen

Que me siatz lums e clardatz et alba.


Qu' ieu falhitz, fals, mi sent greus e pezans

Per mos fols faitz et ai razon de que,

Quar grans so 'ls mals qu' ai faitz e pauc li be,

E 'lh dic tafur, per qu' ieu suy merceyans

Que m razonetz, plazens dompna, si us platz,

Lay on seran dregz jutjamens donatz,

Que no y valran plag ni agur ni sort,

Ans aura quecx per se paor de mort;

Vos me mostratz al jorn del jutjamen

Vostre car filh, ab cara resplanden,

Que m don ab joy lum e clardat et alba.


Poderos dieus, verays e merceyans,

Merce m' aiatz, qu' ieu vos azor e us cre,

E us ren lauzor de l' honor e del be,

Que m' avetz fag temps e jorns, mes et ans.

Dieus paire, filhs salvaire, Crist nomnatz,

Sayns esperitz, e vera trinitatz,

Als peccadors donatz via e conort,

Que s desliuron dels liams de la mort,

E 'ls faitz venir al veray jauzimen

On seran faitz maynt glorios prezen

Lay on estan jorns e clardatz et alba.


Lo sons es tal, que tenh la folla gen;

Lev si qui dorm mentre qu' a merce pren

Dieus peccadors, qu' el jorns ven apres l' alba.


Vida don dieus ab joy ses marrimen

En paradis, ab tot lo sieu coven,

A totz ayssels que diran aquest' alba.


Guillaume d' Autpol.



Fin du tome quatrième.

Què vol Hitler ?

¿Què vol Hitler?  ¿ Qué quiere Hitler?  El estrecho vínculo entre el nazismo y el nacionalismo catalán Es bien sabido, gracias entre otr...